Karperhaken onder de loep: Als we gaan vissen dan hebben we ook een vishaak nodig, voor elke tak van sportvisserij zijn er meerdere merken en type haken op de markt beschikbaar, maar wat zijn de verschillen. Haken zijn er in alle maten en vormen, ieder merk pretendeert de beste te zijn. In vergelijk met jaren terug (25+ jaar geleden) dan is er op haakgebied voor de karpervissers veel veranderd. Voor elke vissoort is er tegenwoordig een aangepaste versie, in dit artikel beperken we ons tot de karperhaken.
Voordat we wat dieper op deze haken-materie ingaan een woord van dank: Meerdere karper vissers hebben meegewerkt aan dit artikel, hebben hun persoonlijke ervaringen gedeeld met collega vissers en waren bereid één of meerdere van hun voorkeur haken beschikbaar te stellen voor een onderzoekje. Alle afbeeldingen zijn gemaakt met dezelfde camera instellingen en ook zodanig aangepast voor de website met dezelfde vergroting en licht instellingen.
Prijs kwaliteit: Hierover kunnen we kort zijn, alle haken zijn te duur en het verdien mode van de hengelsportzaak is sterk bepalend. Sommige merken leggen de winkeliers ook de advies verkoopprijs om zo het dealerschap te behouden. Prijsverschillen groter dan € 0,50 komen niet of nauwelijks voor.
Haken merken: Wat willen we met dit artikel absolute niet, we willen geen enkel hakenmerk onderuit halen, een haak moet ook passen bij de aas-presentatie maar ook het viswater en bodem kan beslist belangrijk zijn. Voordelen kunnen onder andere omstandigheden ook nadelen hebben. Als voorbeeld, een super scherpe haak is snel minder scherp als je op een kiezel of grind bodem vist. Het puntje van de haak is zo superdun dat het ook snel krom kan gaan iets wat overigens de meeste in het geheel niet zal opvallen. We zagen rechts-boven al een haakpunt die onder de loep bekeken is maar voor de details is dit nog te klein.
Waarom een artikel over karperhaken: De eene haak is de anderen niet, karpervissers die al wat langer meedraaien weten zich nog te herinneren dat er in de jaren tachtig de keuze was tussen slechte of hele slechte haken, er was niet zoveel op de markt als heden. Vele zo niet alle karpervissers hebben wellicht voor meer als € 250,- aan haken in hun tackleboxen liggen die incidenteel nog gebruikt worden. De haken fabrieken zijn altijd op zoek naar beter, we realiseren ons maar al te goed dat er ter zijne tijd ongetwijfeld iets nieuws zal presenteren.
We pakken de afbeelding er nogmaals bij maar dan een stuk groter. Het is even niet belangrijk om welke haak het gaat, de punt is van de fabriek af voldoende scherp om direct mee aan te vangen maar we kunnen u verzekeren dat we elke haakpunt zelf scherper kunnen maken. De vraag is wel of dat ook noodzakelijk is.
Haakpunt gezien door de loep
Stel je voor dat je een spijker met de punt in je handpalm drukt, zolang de punt niet door je huidlagen heen gaat en geen zenuwen raakt is de druk van de punt goed te verdragen. Pas op het moment als de punt wel door je huidlagen gaat neemt hiermee ook de pijnprikkel toe.
Als een punt door je huid gaat met een drukkracht van 10 gram dan kun je ook snel terugtrekken om een hogere pijnprikkel te voorkomen. De haakpunt op de afbeelding hierboven vanonder de loep gezien heeft beslist een scherpe punt maar de punt loopt niet mooi taps door tot aan de weerhaak. De weerhaak is ook gestanst exact op de plaats waar de draad zijn maximale dikte heeft en waar de haak ook een vlak gesmede kant heeft. Het gaat om een model waarvan de punt zelden of nooit zal afbreken bij de weerhaak omdat de haak doorgaans ook dieper zal indringen.
De punt loopt niet egaal taps door tot aan de weerhaak, de toenemende dikte is niet lineair ‘rechtlijnig’. Vanaf de haakpunt tot aan de weerhaak zien we dat de dikte toeneemt op ongeveer 33% vanaf de haakpunt gezien. Omdat we uit ervaring weten dat we vele haken zelf scherper kunnen maken kunnen we ook deze verdikking eigenhandig aanpassen hetgeen we terugzien op de volgende twee afbeeldingen.
We zien gesmeden vishaken, we hebben de micro barbed (kleine weerhaak) een beetje kleiner gemaakt omdat less is beslist more in dit geval. Waarom is less more, de weerhaak zal pas met een bepaalde kracht voldoende diep vastzitten en de micro barbed haken hebben verrassend genoeg ook tussen de merken onderling wel degelijk grote verschillen.
We gaan kijken en vergelijken, we zien twee verschillende haakmerken: Een vanuit het heden en een vanuit het verleden, links de Drennan super specialist. De Drennan Super Specialist-haken zijn vervaardigd uit carbon steel. Een jaartje of dertig terug was dit een scherp haakje op de markt, hij voelt nog steeds goed en de weerhaak is groot genoeg om twee karpers mee te vangen. Nadeel was dat de no-not bij het oogje bij een aanbeet werd doorgesneden en je was je vis kwijt. De palomar knoop voldeed gelukkig ook goed. De haak rechts is meer van deze tijd, de Korda Wide Gabe size 6 deze haak is ook een gesmeden micro barbed haak.
Opvallend is wel dat de Drennan haak liniar geslepen is, de weerhaak is lomp-groot maar daar kunnen we zelf iets aan doen mocht deze haak nog steeds je voorkeur hebben. Leuk om te weten, de prijs van deze Drennan haken, slechts € 2,- per tien stuks. In België kosten deze haken destijds per 100 stuks verpakt slechts 200 Belgisch franken en dat is omgerekend naar de euro van nu € 4,50.
De Korda haak rechts heeft een super kleine micro barbed weerhaak, is van fabriek-af redelijk scherp maar deze haak schijnt volgens ons test team wel eens te breken op de plaats waar de weerhaak zit. Daarentegen worden er met dit type haak vele karpers gevangen, alles kan fout gaan in de visserij.
Nash Fang X twister size 6 (oud model) – Nash Fang X size 7 (nieuw model): Twee scherpe haken van fabriek af, maar ook deze haken krijgen we met zorgvuldig handwerk scherper. De Twister is mooi liniar geslepen en bij de Fang X Twister staat de micro barbed weerhaak een behoorlijk stuk dichter bij de haakpunt dit in vergelijking met andere haken. Hetgeen een voordeel kan zijn, als de vis direct na het prikken sneller de weerhaak te maken krijgt zal hij de haak niet zo makkelijk uit zijn bek kunnen schudden.
De Gamakatsu Hump Back size 6: Deze haak is ook uitgerust met een micro barbed weerhaak, is een tikkie groter als de Nash haken hierboven afgebeeld maar kan desgewenst kleiner gezet worden zodat de benodigde indring kracht van de weerhaak ook aanzienlijk zal afnemen.
ESP Cryogen classic size 4 en ESP Cryogen curve shanx size 4: De weerhaak is precies aan de maat, als je hem kleiner wil vis dat zonder weerhaak. Deze haak is P.T.F.E teflon coated maar dat zagen we ook bij andere merken. Als je een ESP haak in je handen hebt dan voel je dat ook direct. Het kan marketing zijn maar er is zonder enige twijfel aandacht besteed aan deze haak om mogelijkerwijs net dat kleine verschil te kunnen maken. Je zou zeggen dat op het gebied van haken wel zo’n beetje alles is uitgevonden, maar toch claimt E-S-P het te hebben gepresteerd om een nieuwe haak te ontwikkelen waarvan de punt niet alleen minstens zo scherp is maar dat ook langer blijft!
Meer dan 3 jaar ontwikkeling en ruim 2 jaar uitgebreid fieldtesten van prototypes heeft geleid tot hernieuwd uitbrengen van een nieuwe range karperhaken die de nieuwe standaard zijn in sterkte en duurzame haakpunten. Nieuwe productietechnieken die gebruik maken van zeer hoge temperaturen en cryogene harding hebben bewezen sterkere haken opgeleverd met duurzame ‘long life’ punten. De punt is perfect liniar geslepen en halen we de haak uit het zakje dan controleren we altijd even visueel, even de scherpte voelen en bekijken en de haak is direct klaar voor gebruik.
Wat is Cryogen, het is een harding procedé dat wordt gebruikt om de molecuulstructuur in staal te verbeteren door een directe afkoeling van hoge temperatuur naar lage temperatuur, zodat de “stress”wordt verminderd en de kracht en slijtweerstand sterk verbeterd.
Dan hebben we nog: Vier afbeeldingen van karperhaken, de Frank Warwick Insizer maat 4 – de Proline Concept 3 size 4 – de Korda kurve shank 4 – de Gamakatsu G-Carp. De Insizer 4 is een haak die niet makkelijk zal roesten omdat deze goed in de verf zit. Hoewel deze haken scherp zijn is er door de jaren heen veel veranderd. We moeten er rekening mee houden dat er erg veel haken zijn met vele merknamen. We hadden het zakje nog in de tacklebox liggen en als je de afbeelding eens goed bekijkt zie we een kromme haak die zo uit het zakje kwam. Een haak type dat eigenlijk geen kromme punt behoord te heben, hetgeen aangeeft dat een goede visuele controle vooraf niet overdreven is. Er is altijd een kansje dat er een maandag morgen model bij kan zitten.
Karperhaken hebben behoorlijk veel overeenkomsten, de leek ziet geen verschil maar op de sommige ogenschijnlijke onbelangrijke puntjes zijn de verschillen toch significant. De haken op de huidige markt zijn allemaal goed, je kunt met de meeste haken vissen vangen. Waar hebben we er ook vertrouwen in, blijf vooral vissen met plezier op geheel eigen wijze. Het uitproberen van aas, materialen en andere zaken het valt allemaal onder de noemer van sportvisserij. Het heeft in het verleden meer dan eens geleid tot een nieuwe aanpak in techniek en de karpervisserij.
Niet onbelangrijk is het volgende, we krijgen meer pick-ups als werkelijke aanbeten (runs), de karper kan zich prikken maar door enkele keren met de kop te schudden lukt het de karper met regelmatig de haak kwijt te raken en de vogel kan gevlogen zijn, we kunnen dan spreken van een gemiste kans.
Net wel of net niet: De draaddikte is voor zover we met het blote oog konden beoordelen is van de meeste haakmerken size 2 t/m 7 gelijk/ Bij de E-S-P modellen was iets opvallends. De haak was onder de loep zichtbaar dunner, ook de weerhaak was meer in de richting van de haakpunt geplaatst. De weerhaak was inclusief de draad 1,35 millimeter. De haak rechts heeft een weerhaak van 1,65 een verschil van maar liefst drie tiende.
De weerhaak zelf is een braam, van vele haken voelt deze een beetje te ruw aan. Er zit dus een klein braampje op de weerhaak zelf dat het indringen ervan niet bevorderd. Nu spelen we al langer met een wedsteentje en de diamantvijl en die halen dan over de haakpunt maar we moeten de weerhaak ook niet vergeten als dat nodig is.
De haak scherper maken, zeker als deze naar het vangen van een vis botter is geworden daar worden we echt niet moe van. Om de weerhaak iets kleiner te maken en het braampje weg te halen is eenvoudig, strijk slechts een enkele keer over de weerhaak met de diamantvijl en het is klaar. Handwerk wint het soms nog steeds van machinaal.
Scherper kan haast niet
Het resultaat, de weerhaak van de haak links ging van 1,35 naar 1,25 mm, een winst van één tiende (0,1) millimeter. De haak rechts ging van 1,65 naar 1,5 millimeter en dat is iets meer winst. Is dit belangrijk, jazeker wel. Het gaat om net wel of net niet in de karpervisserij, ook de weerhaak moet als het even kan zo snel mogelijk vast zitten. Als bij de haak links de karper compleet geprikt is en ook vastzit aan de weerhaak dan moet de weerhaak van de haak rechts nog komen.
Het verschil is iets om over na te denken, vast zitten met de haak links of het hazenpad nog kunnen verkiezen met de haak rechts. Het indring gaatje dat door de weerhaak gecreëerd wordt is van de haak links 0,25 mm kleiner vooropgesteld als we met een diamantvijl de weerhaken iets bewerken. Gebruiken we de haak direct uit het zakje dan is het verschil nog groter t.w. 0,3 millimeter. Het gaat om kleine verschillen (10 %) die we met ons blote oog nauwelijks kunnen zien, de karpervissers die al wat langer meedraaien zien details dichterbij sowieso wat slechter 🙂
Scherp, scherper, scherpst: Tot voor kort was de enige manier om een super scherpe haakpunt te maken met de hand slijpen. Dit is allemaal leuk en aardig maar makkelijk is het niet. Korda, Gardner maar ook andere merken kwamen met een hand geslepen modellen. We kunnen elke haak met de hand nabewerken als we handig zijn of anders kopen we de voor ons geslepen modellen. De Kamakura, neemt u maar van ons aan dat deze haak écht heel scherp is, we mogen spreken van scherpen of hele scherpen haken maar in dit geval echt vlijmscherp. We zagen deze haak al eerder links afgebeeld, nadeel is wel dat er bij elke gevangen vis de kans weer groter is om te moeten vervangen, ook bij een brasem of een zeelt vangst. De haakpunt is zo dun dat het buigen ervan niet uitblijft tijdens een dril van welke vis ook.
Nog een haak die we niet zelf hoeven te slijpen is de Gardner Covert Dark mugga, de Mugga-haak is ook verkrijgbaar als hand geslepen model, deze haakpunt zal het net iets langer volhouden omdat deze lineair dikker wordt hetgeen de punt wel wat sterker maakt.
Hakenslijper the Gom: is een nieuwe en flexibele manier om je haken te slijpen. De Gom is gemaakt van verschillende zandkristallen waardoor de haakpunt vlijm scherp wordt! Simpel in gebruik en niet alleen handig voor de Karpervisser onder ons maar ook zeker voor de Roofvissers! Op het volgende filmpje zien we de uitleg ervan maar bedenk wel dat elke haak die een bepaalde coating heeft en die geslepen wordt met wat ook deze eerder zal roesten op het moment dat deze weer uit het water komt.
